تعویض روغن موتور خودرو یکی از سرویس‌های دوره‌ای و مهم است که راننده باید اطلاعات کافی از آن داشته باشد. خاصیت روان‌کاری روغن موتور به‌مرور زمان و با افزایش کارکرد خودرو کاهش پیدا می‌کند؛ به‌منظور حفظ کارایی و افزایش طول عمر موتور، مصرف سوخت بهینه و رانندگی بدون دردسر، در دوره‌های مختلف باید روغن موتور تعویض شود. در این مقاله به نکات و توصیه‌های کارشناسان در تعویض روغن موتور می‌پردازیم.
بعد از چند کیلومتر روغن ماشین صفر را تعویض کنیم
اگر خودروی صفر کیلومتر خریده‌اید، بهترین راه برای آگاهی از مناسب‌ترین زمان تعویض روغن موتور، مراجعه به دفترچه‌ی راهنما است. نکات لازم برای اولین زمان تعویض روغن موتور، روغن گیربکس، روغن ترمز، روغن هیدرولیک و دیگر قطعات و لوازم مصرفی در دفترچه راهنمای هر خودرو شرح داده شده است.
درحقیقت وقتی که خودرو صفر کیلومتر و جدید باشد، برای اولین سرویس دوره‌ای و استفاده از گارانتی شرکتی باید به مراکز معتبر و نمایندگی‌های مجاز مراجعه کنید. در بسیاری از خودروهای جدید، سیستم بررسی وضعیت روغن موتور پیشرفته وجود دارد. در این خودروها، به‌سادگی می‌توان به نمایشگر پشت فرمان توجه کرد و اطلاعات لازم درمورد وضعیت روغن موتور و دیگر قطعات را کسب کرد.
![تعویض روغن]()
در سیستم بررسی وضعیت و سلامت روغن موتور خودرو، چند سنسور، یک نرم‌افزار و الگوریتم وجود دارند که اطلاعات مشخصی از دمای کارکرد موتور، استارت موتور، استارت اولیه و سرد، مدت زمان رانندگی، مدت زمان درجا کار کردن پیشرانه و دور موتور را جمع‌آوری می‌کنند.
با استفاده از این داده‌ها، وضعیت روغن موتور و زمان مناسب برای تعویض آن تعیین می‌شود. البته باید درنظر داشت که سیستم‌های بررسی وضعیت روغن موتور خودرو تنها با روغن موتورهای پیشنهادی سازنده سازگار هستند.
دو دهه گذشته در اولین استفاده خودروی صفر کیلومتر، اصطلاحی به‌عنوان «آب‌بندی» وجود داشت. خودروسازان توصیه‌های مشخصی در رانندگی و نگه‌داری از خودرو صفر کیلومتر داشتند که راننده باید از آن‌ها پیروی می‌کرد. آب‌بندی خودروها معمولا بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلوکتر کارکرد با مواردی مثل رانندگی با سرعت کمتر از ۱۰۰ کیلومتربرساعت (در مسافت مشخص) و درجا کار کردن برای مدت زمان خاص انجام می‌شد.
آب‌بندی موتور به‌منظور تثبیت ارتباط بین قطعات مکانیکی، مهر و موم شدن رینگ پیستون و به‌طور کلی تضمین هماهنگی ایده‌آل بین تمام بخش‌های خودرو بود. اما این روزها در سال ۲۰۲۰ و بالاترین سطح خودروسازی، آب‌بندی مثل گذشته وجود ندارد؛ به‌لطف فرمول‌های جدید در تولید روغن‌ها و لوبریکانت‌ها، محافظت از قطعات فلزی و مکانیکی خودرو با دو دهه پیش قابل مقایسه نیست.
![]()
علاوه بر این، بسیاری از قطعات فولادی و آلومینیومی موتور پیش از اینکه مونتاژ و در خودرو نصب شوند، آب‌بندی شده‌اند. با تمام این تفاسیر، اولین تعویض روغن موتور مهم‌ترین بخش در آب‌بندی خودروهای مدرن است. همانطور که پیش‌تر اشاره شد، زمان تعویض روغن خودروی صفر کیلومتر توسط سازنده تعیین می‌شود؛ براساس مدل خودرو و نوع موتور و روغن شرکتی، کارکرد مجاز خودرو پیش از اولین تعویض روغن متفاوت خواهد بود.
به‌طور کلی توصیه شده است که پس از طی کردن مسافتی بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ کیلومتر، باید روغن موتور خودروی صفر کیلومتر را تعویض کرد. با اینکه قطعات قوای محرکه خودرو و پیشرانه پیش از مونتاژ آماده شده‌اند، اما پس از کارکرد اولیه تا ۳۰۰۰ کیلومتر و تماس و سایش بخش‌های مختلف فولادی و آلومینیومی، ضایعات و خرده‌های قطعات در موتور تشکیل می‌شود.
برای اینکه این ضایعات در موتور باقی نمانند و پیش‌زمینه‌ی خرابی قوای محرکه در استفاده‌ی بلند مدت نباشند، باید روغن موتور خودروی صفر کیلومتر را تا حداکثر ۳۰۰۰ کیلومتر کارکرد یا هر مسافتی که سازنده در دفترچه‌ی راهنما قید کرده است، تعویض کرد. بسیاری از کارشناسان توصیه می‌کنند که اگر سازنده توصیه خاصی ندارد، در اولین تعویض روغن خودروی صفر کیلومتر، علاوه بر تعویض فیلتر، از بهترین روغن موتور سنتتیک یا فول سنتتیک استفاده کنید.
چه مواردی در زمان تعویض روغن موتور تأثیر دارند
وقتی که خودرو گارانتی و سرویس‌های دوره‌ای رایگان شرکتی نداشته باشد، تخمین زمان مناسب تعویض روغن برعهده‌ی راننده است. در خودروهای جدید که سیستم بررسی وضعیت روغن موتور دارند، راننده کار آسانی خواهد داشت و تنها باید به هشدارهای سیستم دقت کند.
اما در خودروهایی که به این سیستم مجهز نیستند، می‌توان به توصیه‌ی کارشناسان و خودروسازان در تخمین حداکثر کارکرد خودرو بین دو دوره تعویض روغن توجه کرد. باوجه به نوع خودرو و روغن موتور مصرفی، زمان تعویض روغن بین ۱۰ هزار تا ۱۶ هزار کیلومتر است؛ البته در گذشته کارکرد بین ۵ هزار تا ۸ هزار کیلومتر توصیه می‌شد که به‌دلیل استفاده از روغن‌های سنتتیک و فناوری‌های پیشرفته در خودروهای مدرن، این مسافت بیشتر شده است.
![مهم‌ترین نکات تعویض روغن]()
کارکرد ۱۰ هزار تا ۱۶ هزار کیلومتر برای شرایط رانندگی معمولی است و تفاوت ۶ هزار کیلومتری به مدل خودرو و نوع روغن موتور مصرفی مربوط است. اگر شرایط رانندگی معمولی نباشد، درواقع به‌گونه‌ای که موتور خودرو باید فشار بیشتری را تحمل کند، زمان تعویض روغن کاملاً تغییر می‌کند. درکنار عامل‌هایی مثل محل زندگی، آب‌وهوا و فصل‌های مختلف سال و نوع استفاده از خودرو، موارد زیر می‌تواند تعریف «شرایط رانندگی سخت و پرفشار برای موتور» باشد:
• رانندگی تهاجمی و پرشتاب
• رانندگی با سرعت کم در مسافت طولانی
• طی کردن مسافت زیاد در جاده‌های خاکی، گِلی، شنی و مسیرهای آفرود
• رانندگی در مسافت زیاد و درحال بکسل کردن
• رانندگی در آب‌وهوای بسیار گرم و با توقف و حرکت مکرر خودرو
• رانندگی‌های پرتعداد در مسافت کمتر از ۸ کیلومتر
• رانندگی‌های پرتعداد در مسافت کمتر از ۸ کیلومتر و آب‌هوای بسیار سرد و یخ‌بندان
روغن موتور معمولی با دوره تعویض کم یا روغن موتور گران‌قیمت با زمان تعویض طولانی؟
ممکن است که برخی از افراد تعویض روغن موتور بین ۵ هزار تا ۱۰ هزار کیلومتر و استفاده از روغن موتورهای معمولی را توصیه کنند. باتوجه به مدل خودرو و شرایط رانندگی، ممکن است که این توصیه درست باشد.
تعویض روغن در دوره‌های کوتاه مدت برای موتور خودرو مضر نیست و تنها به‌معنی خرج کردن هزینه‌های بیشتر است. مراجعه به تعمیرگاه برای تعویض روغن می‌تواند به هزینه‌های بیشتر بررسی و سرویس کامل خودرو هم منجر شود.
اگر شرایط رانندگی پرفشار ندارید (مثل مواردی که اشاره شد) و به توصیه‌های سازنده و نکته‌های درج شده در دفترچه‌ی راهنما عمل می‌کنید، بهتر است که روغن موتور باکیفیت و زمان تعویض طولانی مدت را انتخاب کنید.
![تعویض روغن موتور]()
جدیدترین روغن موتورهای سنتتیک از برندهای معتبر، بین ۱۶ هزار تا ۲۰ هزار کیلومتر هم دوام دارند و قطعا گزینه‌های بهتری برای کاهش هزینه‌های نگه‌داری خودرو هستند. تقریبا تمام خودروهای سواری جدید با روغن‌های سنتتیک سازگار هستند؛ اگر از خودروی قدیمی و روغن معدنی استفاده می‌کنید، شاید استفاده از محصولات جدید بهتر هم باشد.
معمولا روغن موتورهایی که تا ۲۰ هزار کیلومتر کارکرد تعویض می‌شوند، قیمت بالایی دارند؛ افزودنی‌ها و فرمول‌های اختصاصی در این محصولات، قیمت نهایی را بالا می‌برد. بنابراین باید شرایط را درنظر بگیرید؛ کدام روغن موتور برای خودرو مناسب است و هزینه‌های کلی و بلندمدت را کمتر می‌کند؟
عوض کردن فیلتر روغن درهر سرویس دوره‌ای ضروری است؟
اگر معمولاً در جاده‌های خاکی و غیرآسفالت رانندگی می‌کنید و استارت خودرو و رفت‌وآمد مکرر در مسیرهای کوتاه دارید، باید درنظر داشته باشید که عمر فیلتر روغن در این شرایط بهینه نیست. به‌همین دلیل است که تعویض فیلتر روغن در هر دوره تعویض روغن موتور توصیه می‌شود.
در خودروهای قدیمی، استفاده از روغن موتور سنتتیک با دوام بالا مفید خواهد بود، اما ممکن است که عوامل دیگر درکاهش کارایی دخیل باشند. برای مثال اگر رینگ پیستون فرسوده باشد، گازهای حاصل از احتراق به موتور صدمه می‌زنند؛ در این شریط، روغن موتور می‌تواند خیلی زودتر آلوده شود.
به‌همین خاطر بهتر است که پیش از استفاده از روغن‌های گران‌قیمت با دوام بالا در خودروهای قدیمی، ایرادات اساسی موتور را رفع کرد. همیشه به‌خاطر داشته باشید که روغن موتور نباید تا یک سال در خودرو باقی بماند. هیچ شرکت خودروسازی توصیه نمی‌کند که روغن موتور بیش از یک سال در خودرو باقی بماند؛ حتی اگر در طول یک سال به کارکرد لازم برای تعویض روغن موتور هم نرسیده‌اید، باید روغن موتور را تعویض کنید.
![تعویض روغن موتور در خانه]()
توصیه‌های کاربردی برای تعویض روغن موتور در خانه
با داشتن اطلاعات کافی از روغن موتور مورد نیاز خودرو و فضای کافی، می‌توان تعویض روغن را در خانه انجام داد. اگر خودرو پارک است، ابتدا آن را استارت بزنید تا ۵ دقیقه درجا کار کند و گرم شود. اگر موتور گرم است، ۳۰ دقیقه خودرو را خاموش کنید تا دمای روغن کمتر شود.
از ابزار مناسب برای باز کردن دریچه کارتل استفاده کنید؛ برای مثال، آچارهای قابل تنظیم برای افراد تازه‌کار، ابزار مناسبی نیستند. استفاده از جکِ بدون پایه نگه‌دارنده برای بالا بردن خودرو و تعویض روغن ایمن نیست.
پیش از نصب فیلتر روغن جدید، دهانه‌ی آن را با روغن موتور تعویضی آغشته کنید. برای بستن فیلتر روغن از دستتان استفاده کنید و آچار را کنار بگذارید. روغن موتور را در سطل آشغال یا طبیعت نریزید؛ تمام تعمیرگاه‌های خودرو ظرف مخصوص جمع‌آوری روغن موتور دارند و بدون دریافت هیچ هزینه‌ای، روغن کثیف را دریافت می‌کنند. فراموش نکنید که راحت‌ترین و کم‌دردسرترین راه و توصیه همیشگی برای تعویض روغن، مراجعه به تعمیرگاه و مکانیک است.
اگر تمایل به خرید بهترین روغن موتور برای خودرو خود دارید می توانید از طریق لینک زیر اقدام کنید :
فروش روغن موتور
reference : https://www.aaa.com/autorepair/articles/how-often-should-you-change-engine-oil